paleontica-logo

 

Prepareren met behulp van Kaliumhydroxide

KOH of Kaliumhydroxide (eng. Potassium hydroxide) is een sterke base die kan gebruikt worden bij de preparatie van sommige kalkfossielen (mergelige kalksteen), en wordt vaak gebruikt bij de preparatie van fossiele zee-egels. Het wordt verkocht in vaste vorm als witte vlokken, verkrijgbaar bij de apotheek of drogist. Deze vlokken trekken sterk water aan, verpakking steeds goed afsluiten en droog te bewaren. De reactie zelf gebeurt door de vlokken nat te maken met water.

  • LET OP! KOH is sterk corrosief voor huid en ogen, en tast de luchtwegen aan. Gebruik het enkel in goed geventileerde ruimten en draag veiligheidshandschoenen, veiligheidsbril en beschermende kledij. De stof wordt warm in reactie met water (exothermische reactie), gebruik dus een glazen recipiënt (geen plastic of metaal).

 

Een goede toepassing van deze techniek op geschikt materiaal kan vrijwel alle matrixresten verwijderen, terwijl de fijne details goed bewaard blijven. Verkeerd gebruik echter, kan ook het fossiel aantasten. Zo kunnen kleine barstjes of beschadigingen ontstaan, of kan het fossiel verbleken. Een klassieke fout is om het product te lang te laten inwerken. Probeer de behandeling eerst op een testfossiel, en werk bij voorkeur in kortere stappen, die zo nodig herhaald kunnen worden. Indien je verschillende cycli wil toepassen kan je de reeds behandelde dele best afdekken met een in aceton oplosbare lijm, welke je dan nadien weer kan verwijderen met aceton of –in sommige gevallen- warm water. 

In principe zou ook NaOH (Natriumhydroxide), ook in korrels verkrijgbaar als gootsteenontstopper ook moeten werken, maar met KOH worden betere resultaten verkregen.

Een behandelingscyclus bestaat uit de volgende fasen, hier toegepast op een aantal zee-egels:

Stap 1.

Verwijder zoveel mogelijk matrix van de zee-egel alvorens de behandeling te starten. Zo vermijd je dat er meerdere cycli KOH toegepast moeten worden dan strikt noodzakelijk.

 (© Marc de Vries)

Stap 2.

Maak de egel nat met een plantenspuit, dit vergemakkelijkt het aanbrengen van de KOH plaatjes. Breng de plaatjes aan op de plaatsen waar ze moeten inwerken, bedek hierbij de gehele schoon te maken oppervlakte van de egel.

(© Marc de Vries)

Stap 3.

Bevochtig de KOH om de reactie te starten, niet te veel anders spoelt het van het fossiel af. Doe dit met een plantenspuit of een pipet. Vaak is een luchtvochtigheid van 80% of hoger genoeg om de KOH te laten werken.

 (© Marc de Vries)

Stap 4.

Laat de KOH tussen de 2 en 3 uur (of korter, naargelang het fossiel) zijn werk doen, check tussentijds of het fossiel niet wordt aangetast.

(© Marc de Vries)

Stap 5.

Borstel het fossiel af met een harde borstel (geen koper, messing of -ijzerborstel) in schoon water.

(© Marc de Vries)

Stap 6.

Leg het fossiel in azijn, niet langer dan 5 minuten. De azijn neutraliseert de overgebleven KOH.

 (© Marc de Vries)

Stap 7.

Borstel het fossiel weer goed af en leg het in proper water. Ververs het water een keer of 5 waarna het fossiel best een hele dag in het water blijft.

(© Marc de Vries)

Stap 8.

In principe is het proces nu afgerond. Het is aan te bevelen het fossiel nadien nog in een stuk keukenrol te wikkelen om de eventuele laatste resten azijn en KOH uit het fossiel te trekken.

 

Met dank aan Marc de Vries (Texas Fossils)

Feedback

Mist er iets op deze pagina? Of klopt er iets aan de tekst? Meld het ons.

Doneer

Wij zijn geheel afhankelijk van donaties. Daarom vragen wij onze gebruikers ons te helpen.

20.0%
Percentage van ons maanddoel gehaald deze maand

 Ik wil meer weten

Geo Kalender

Adv. GeoRockShop